İdare hukuku, kamu yönetiminin işleyişini, kamu görevlilerinin yetki ve sorumluluklarını, bireylerin kamu idaresi ile olan ilişkilerini düzenleyen bir kamu hukuku dalıdır. Devletin yürütme organına bağlı kurum ve kuruluşların faaliyetlerini denetleyen ve sınırlarını çizen bu hukuk dalı, hem bireylerin haklarını korumayı hem de idarenin hukuka uygun hareket etmesini sağlamayı amaçlar.

İdare hukuku, devletin kamu hizmeti sunarken sahip olduğu ayrıcalıkları ve bu ayrıcalıkların sınırlarını belirler. Kamu gücünü elinde bulunduran idarenin, bireylerin temel hak ve özgürlüklerini ihlal etmemesi için yasal çerçeveye uyması zorunludur. Bu nedenle idare hukuku, hem bireyler hem de kamu yararı açısından bir denge unsuru olarak görev yapar.

Bu hukuk dalının en temel ilkelerinden biri hukuk devleti ilkesidir. Hukuk devleti, idarenin keyfi değil; yasalara uygun, denetlenebilir ve şeffaf biçimde hareket etmesini öngörür. İdare hukuku sayesinde bireyler, idarenin işlemlerine karşı idari yargı yoluna başvurabilir. Örneğin; belediye tarafından yapılan bir yıkım kararı, kamu personelinin disiplin cezası ya da kamulaştırma işlemleri gibi uygulamalar idari yargının denetimine tabidir.

İdare hukukunun başlıca konuları arasında şunlar yer alır:

• İdari işlemler (tek yanlı işlemler, düzenleyici işlemler vs.)
• İdari sözleşmeler
• Kamu görevlileri hukuku
• Kamulaştırma
• Kamu hizmeti anlayışı ve örgütlenmesi
• İdari sorumluluk ve idareye karşı açılacak davalar (tam yargı davaları, iptal davaları)

Türkiye’de idare hukukunun temel dayanağı Anayasa’dır. Bunun yanı sıra 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve diğer özel düzenlemeler, idare hukukunun uygulama alanını şekillendirir.

Sonuç olarak, idare hukuku hem kamu yönetiminin hukuka bağlı kalmasını sağlayan hem de bireylerin haklarını koruyan dinamik bir hukuk dalıdır. Günlük hayatın her alanında idari işlemlere muhatap olan bireylerin bu alandaki haklarını bilmesi, gerektiğinde hukuki destek alması büyük önem taşır.