İş hukuku, işçi ile işveren arasındaki çalışma ilişkilerini düzenleyen, tarafların hak ve yükümlülüklerini belirleyen ve bu ilişkiyi sosyal adalet ilkeleri çerçevesinde dengelemeye çalışan bir hukuk dalıdır. Türkiye’de iş hukuku düzenlemeleri temel olarak 4857 sayılı İş Kanunu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile diğer ilgili mevzuatlara dayanır.

İş hukuku; bireysel iş ilişkileri (bireysel iş sözleşmeleri), toplu iş ilişkileri (sendikal haklar ve toplu iş sözleşmeleri), iş sağlığı ve güvenliği, iş güvencesi, kıdem ve ihbar tazminatları gibi pek çok konuyu kapsar. Bu hukuk dalının temel amacı, işçi ve işveren arasındaki güç dengesizliğini düzenleyerek, çalışanların temel haklarının korunmasını sağlamaktır.

İş hukuku kapsamında sıkça karşılaşılan başlıca konular şunlardır:

• İş sözleşmesinin kurulması ve feshi
• Haksız fesih ve işe iade davaları
• Kıdem ve ihbar tazminatları
• Fazla mesai, yıllık izin, hafta tatili ve resmi tatil alacakları
• İş kazaları ve meslek hastalıkları
• SGK primlerinin eksik veya hiç yatırılmaması
• Mobbing (psikolojik taciz) ve kötü niyet tazminatları

İş ilişkilerinde yaşanan uyuşmazlıklar, genellikle iş mahkemelerinde çözülür. Ancak 2018 yılında getirilen düzenlemeyle birlikte, birçok iş hukuku uyuşmazlığında dava açmadan önce zorunlu arabuluculuk sürecine başvurulması gerekmektedir. Arabuluculuk aşamasında anlaşma sağlanamaması durumunda dava yolu açıktır.

Özellikle iş sözleşmelerinin sona erdirilmesi durumunda yaşanan hak kayıpları, işçilerin yasal haklarını yeterince bilmemesinden kaynaklanmaktadır. Aynı şekilde, işverenler de yasal prosedürleri doğru uygulamadıklarında ciddi tazminat ve idari yaptırımlarla karşılaşabilir. Bu nedenle her iki tarafın da iş hukukuna dair temel hak ve yükümlülüklerini bilmesi, gerektiğinde hukuki destek alması büyük önem taşır.

Sonuç olarak iş hukuku, yalnızca bir sözleşmenin şartlarını değil; aynı zamanda insan onuruna yakışır, güvenli ve adil bir çalışma ortamının inşasını da hedefler. Hem işçilerin haklarının korunması hem de işverenlerin hukuka uygun hareket etmesi açısından iş hukuku danışmanlığı günümüzde vazgeçilmez bir ihtiyaç haline gelmiştir.